تنبلی چشم و علائم آن

تنبلی چشم معمولاً در سنین زیر ۶ سال ایجاد شده و اغلب توسط والدین کشف می‌شود. در سنینی که کودک قادر به بیان مشکلات خود می‌باشد ممکن است از ضعف بینایی، خستگی چشم یا سردرد شکایت داشته باشد. اما در اغلب موارد کودک شکایتی ندارد. ممکن است علایم بیماری‌های مسبب تنبلی چشم نظیر انحراف چشم و آب مروارید منجر به تشخیص شوند. ولی زمانیکه ناشی از عیوب انکساری باشد تشخیص آن مشکل است زیرا کودکان به راحتی توسط چشم دیگر می‌بینند و کمبود دید در چشم بیمار را جبران می‌کنند.

درمان تنبلی چشم

خوشبختانه تنبلی چشم در صورتیکه در زمان مناسب تشخیص داده شود براحتی قابل درمان است. درمان معمولاً بصورت بستن چشم سالم و وادار کردن مغز به دیدن با چشم تنبل است. این درمان ممکن است هفته‌ها یا حتی ماه‌ها طول بکشد که البته چشم سالم باید به تناوب باز شود. در مواردی که تنبلی ناشی از عیوب انکساری است تجویز عینک یا لنز توسط اپتومتریست سبب وضوح تصویر در چشم معیوب و درمان تنبلی خواهد شد.

مواردی نیز که تنبلی ناشی از انحراف چشم است با جراحی و اصلاح انحراف قابل درمان است. تکامل سیستم بینایی تا سنین ۸ تا ۱۰ سالگی صورت می‌گیرد و درمان تنبلی چشم بعد از این سنین بسیار بعید است.بنابراین در صورتیکه چشم تنبل در سنین پایین درمان نشود بعد از سن ۱۰ سالگی در اکثر موارد هیچ درمانی نخواهد داشت و ممکن است منجر به از دست رفتن شدید دید در یک چشم شود.

برای جلوگیری از این بیماری، کودک باید بعد از تولد در زایشگاه توسط متخصص کودکان و در سنین ۳ تا ۴ ماهگی و ۲ تا ۳ سالگی توسط اپتومتریست معاینه شود. محققان می گویند، تماشای انیمیشن های سه بعدی با استفاده از عینک سه بعدی، می تواند یک گزینه مناسب برای درمان تنبلی چشم در کودکان باشد. ممکن است بعد از خرید عینک برای کودکان در هنگام استفاده از آن مقاومت و لجبازی کنند که شما می توانید با خرید لوازم جانبی عینک، کودکان خود را به استفاده از عینک تشویق کنید.

چگونه تنبلی چشم کودکانمان را تشخیص بدهیم؟

شاید با بیان تعریفی از تنبلی چشم با این سوال مواجه شوید که چگونه می توان پی برد که کودک ما مبتلا به این بیماری است یا خیر؟ در پاسخ به این سوال باید بیان کنیم که به راحتی قابل تشخیص نیست بلکه در مواردی می توان آن را تشخیص داد که چشمان کودک به طور واضح نشان دهنده این مشکل باشد یا اینکه انحراف واضحی در چشمان کودک دیده شود.

اگر نسبت به انحراف و مشکلات چشم کودکان خود دچار شک و تردید شدید بهتر است برای معاینه و تشخیص به موقع به چشم پزشک مراجعه کنید.چشم پزشک با توجه به ضعف بینایی و اختلاف قدرت بینایی دو چشم  تنبلی چشم کودکان را تشخیص می دهد.

چشم پزشک با بکارگیری روش های مختلف از جمله بررسی تمرکز چشم و تعقیب کردن اشیاء توسط چشم، تنبلی چشم را تشخیص می دهد. البته به این نکته نیز باید توجه داشت که همیشه ضعف بینایی در یک چشم دلیلی بر تنبلی چشم نیست بلکه در این مورد چشم پزشک عینک را تجویز می کند.

علائم تنبلی چشم چیست؟

تنبلی چشم یکی از بیماری های شایع در کودکان است که در سنین 6تا9 سالگی خود را نشان می دهد. بنابراین با توجه به این سنین کودکان می توان بیان کرد که اگر قبل از 7 سالگی تشخیص داده شود احتمال درمان و اصلاح چشم ها وجود دارد. در صورت عدم توجه به تنبلی چشم کودکان عوارض ناخوشایندی برای فرد ایجاد می شود که عبارت انداز:

سر به صورت غیر طبیعی کج خواهد شد

به درستی نزدیک و دور اشیاء را به خوبی تشخیص نمی دهد.

چشم ها با عدم تقارن همراه خواهد شد.

پلک زدن چشم ها سریع خواهد شد و در نهایت موجب بسته شدن چشم ها می شود.

چشمی که دچار تنبلی شده است خم می شود و احتمال بسته شدن آن وجود دارد.

چشم با چرخش نادرست بیرون و داخل به دلیل سرگردانی برای دیدن اشیاء به خوبی تمرکز نمی کند.

با توجه به این موارد که در صورت عدم تشخیص به موقع و درمان به وجود می آید می توان بیان کرد که اگر در تمرکز دید چشم کودکان خود دچار شک و تردید شدید حتما در اولین فرصت کودک خود را برای تشخیص به موقع به چشم پزشک ببرید. معاینه تنبلی چشم کودکان در سن 3 تا 5 سالگی انجام می شود.

علائم تنبلی چشم در بزرگسالی

تنبلی چشم تنها یک بیماری در سنین کودکی نیست بلکه این احتمال وجود دارد که در سنین نوجوانی، جوانی و حتی میانسالی نیز خود را نشان دهد. البته تنبلی چشم در بزرگسالی هم مشابه تنبلی چشم در سنین کودکی است. در واقع در سنین بزرگسالی نیز این احتمال وجود دارد که یکی از چشمان یا هر دو چشم درگیر این بیماری شوند که در این صورت دقت و دید چشم ها نسبت به دیدن اشیاء و افراد کمتر می شود. تحقیقات انجام شده در این بیماری حاکی از این مطلب است که افراد تا سن 40 سالگی در معرض این مبتلا شدن به این بیماری هستند.

البته از جمله شایع ترین علل این بیماری در چشم ها در سنین بزرگسالی، ناهمگونی شماره چشم ها و تنبلی چشم در بزرگسالی است که در برخی از موارد ممکن است ترکیبی از هر دوی این بیماری باشد. در برخی از موارد عامل ژنتیکی یکی از عامل های به وجود آورنده این بیماری است یا گاهی اوقات نیز براثر بیماری های مختلف همچون آب مروارید، افتادگی پلک، دوربینی و نزدیک بینی، انحراف چشم و آستیگماتیسم ممکن است فرد به بیماری تنبلی چشم مبتلا شود.

باتوجه به اینکه در سنین بزرگسالی، فعالیت چشم ها از اهمیت بالاتری برخوردار است به همین دلیل باید در تشخیص و درمان به موقع آن اقدام کنید. عوارض ناخوشایندی در سنین بزرگسالی در چشم ها بروز می کند که شامل مواردی همچون تاربینی، دوبینی، ضعیف شدن دید، تغییر حالت چشم ها به خارج یا داخل، خستگی شدید، سردرد، کج شدن سر  و همچنین کاهش و ضعف بینایی می شود.

آیا در بزرگسالی هم درمان تنبلی چشم امکان پذیر است؟

چشم پزشک با توجه به شدت بیماری در سنین بزرگسالی نیز با تشخیص اپتومتریست، چشم پزشک قطره های چشمی ، لنز یا خرید عینک را برای دید بهتر تجویز می کند و در کنار آن برای از بین بردن تاری دید نیز تمرینات بینایی و ویژن‌تراپی را از شما می خواهد که انجام دهید.

آیا تغذیه مناسب برای تنبلی چشم ها مفید است؟

بهترین کار برای درمان تنبلی چشم ها در مرحله اول، تشخیص به موقع این بیماری است. البته شاید این سوال برای شما به وجود بیاید که آیا تغذیه مناسب برای درمان این بیماری چشم نیز مفید است؟ در پاسخ به این سوال می توانیم اینگونه بیان کنیم که این بیماری هم مانند سایر بیماری ها در صورت داشتن تغذیه سالم روند بهبودی مطلوبی خواهد داشت.

بنابراین توجه کردن به برنامه غذایی نیز موجب بهبود این بیماری خواهد شد. از قدیم الایام ویتامین Aبرای چشمان مفید بوده و هست و همیشه خوردن مواد غذایی حاوی این ویتامین برای چشم ها توصیه می شود. با این وجود می توان در برنامه غذایی موادی را مصرف کرد که حاوی این ویتامین و همچنین ویتامین های مشابه باشد تا روند بهبودی را تسریع بخشد.

روش های درمان تنبلی چشم

همیشه تشخیص به موقع بیماری در درمان آن بسیار موثر است که همین امر در مورد تنبلی چشم نیز صدق می کند. بنابراین چشم پزشک با تشخیص به موقع تنبلی چشم و به میزان قدرت بینایی چشم روش های درمانی مختلفی را به کار می گیرد که عبارت اند از:

لنزهای تماسی یا عینک

چشم پزشک با تشخیص نزدیک بینی یا دوربینی در چشم، لنزهای تماسی یا عینک اصلاحی را تجویز می کند.

چسب چشم

یکی دیگر از روش هایی که چشم پزشک در درمان به کار می گیرد استفاده از چسب چشم است.وجود چسب چشم بر روی چشم موجب تقویت چشم ضعیف می شود. با توجه به شدت این بیماری در چشم، چشم پزشک توصیه می کند که در طول روز  هر یک الی 2 ساعت از چسب چشم استفاده کنید.

قطره چشم

قطره چشم یکی از مواردی است که چشم پزشک توصیه می کند که در طول روز یک الی دو بار استفاده شود. بنابراین این روش همچون روش چسب چشم موجب تشویق شما در استفاده بیشتر از چشم ضعیف می شود.

عمل جراحی

عمل جراحی در مواردی است که چشم ها ضربدری شده و در جهت خلاف یکدیگر هستند که در این مورد با توجه به شدت بیماری چشم پزشک جراحی روی عضلات چشم ها را بکار می برد.

سخن پایانی

تنبلی چشم یکی از بیماری های شایع در سنین کودکی است که اگر به موقع تشخیص داده نشود منجر به کاهش سطح بینایی و نابینایی می شود. البته بهترین زمان برای تشخیص به موقع این بیماری قبل از سن 7 سالگی است. اگر چه در سنین بزرگسالی نیز احتمال مبتلا شدن افراد به این بیماری وجود دارد که در هر صورت باید سریع به چشم پزشک مراجعه کنید تا این بیماری چشم به خوبی تشخیص و به موقع نیز درمان شود.بنابراین اگر یکی از اعضای خانواده نیز مبتلا است با توجه به ارثی بودن این بیماری باید کودک خود را برای انجام معاینات به چشم پزشکی ببرید تا از سالم بودن چشم کودکان در این سنین اطمینان یابید.